Sarı İlik

Sarı İlik: Kemiklerin boşluğunu dolduran, yumuşak, damardan zengin doku. Yalnızca uzun kemik boşluğunda bulunur. Sarı kemik iliği büyük miktarda yağ hücrelerinden meydana gelir ve yağ hücrelerinin rengi nedeniyle bu ismi alır. İlik; yağ, su, alyuvarlar ve akyuvarlar bulundurur. Bazı kemiklerin içinde ise tamamına yakını yağdan meydana gelen sarı ilik vardır. Yeni doğan çocuklarda iliğin tamamı kırmızı iken, çocuğun büyümesiyle beraber, yerini zamanla sarı kemik iliğine bırakır. Kırmızı kemik iliği, kan hücresinin yapımında görev alır, sarı kemik iliği ise, ihtiyaç duyulduğu zaman devreye girer.

Son zamanlarda bütün kemik iliği hücresinin bir çeşit ana hücreden meydana geldiği fikri ortaya atılmıştır. Bu ana hücrelerden akyuvar ve alyuvarları yapacak ön hücre meydana gelir. Bunların gelişip üremesi ile de kan hücresi ortaya çıkar.

İliğin Vücuttaki Konumu: Ana karnındaki yaşamda, kan yapımı üç ana yerde meydana gelir. Bunlar; karaciğer, dalak ve kemik iliğidir. Doğumdan sonra birkaç ay içerisinde karaciğer ve dalaktaki kan üretimi azalarak durur. Bundan sonra kan hücrelerinin üretim görevini tamamen kemik iliği üstlenir. Kemik iliği insan vücudunun hacim olarak % 3,5-6’sını teşkil eder. Saniyede aşağı yukarı 2.5 milyon alyuvar ve 50 bin civarında akyuvar kemik iliğinden kana verilir. İlerleyen yıllar itibariyle birlikte kemik iliğinin oranında bir azalma olur.

Sarı İliğin Görevi: Erişkin bir insanda işlev gören kırmızı kemik iliği uzun kemiklerin uç kısımları, kafa kemikleri, göğüs kemiği kalça kemiği gibi yassı kemiklerin süngerimsi dokusu içerisinde bulunur. Sarı ilik zorunluluk karşısında (hastalıklar, kan kaybı, oksijeni az olan havada yaşama) aktif olarak kan hücresi yapma yeteneğine sahip kırmızı kemik iliğine dönüşebilir. Yani, bir manada, kırmızı kemik iliğine yedek işlevi görür. Bu gibi durumlarda ilik normalin 6-8 misli alyuvar imal edilir.

Uzun kemiklerin boşluğunda ise Sarı ilik bulunur. İlerleyen yaşla beraber bu iliğin vücut içindeki oranı artar. Kan kanseri (lösemilerde) habis karakter kazanan kan hücreleri zamanla sarı iliği de işgal ederek, onun bulunduğu yerde üremeye başlar. Böylece sarı ilik, kırmızı ilik görünüşüne döner.

İlik Nakli: Bazı kan kanseri veya kansızlık durumlarında kemik iliği nakli yapılmakta ve bu nakil işlemi çoğu hastalar için tedavi edici olmaktadır.